اَفَلایَنظُرونَ اِلیَ الاِبِلِ کَیفَ خُلِقَت؟!

این جلسه بحث در مورد قدیمی و معروف جبر و اختیار صورت گرفت. مسبب‌اش هم من بودم. صرفا یک سوال پرسیده بودم از مدرس و خودم هم جوابش را نوشته بودم تا ببینم درک من از این موضوع درست هست یا نه. مدرس گرامی هم سوال و جواب بنده را در گروه قرار داد و از همه خواست تا مشارکت کنند.

از آنجایی که این بحث بسیار قدیمی است و در هزار تا کتاب و سایت و غیره می‌توان به هزار جور جواب برای این سوال دست پیدا کرد دیگر من هم از نوشتن توضیحات مکرر خودداری می‌کنم و فقط دو نکته که برای من جدید بود و در این بحث یاد گرفتم را اینجا می‌گذارم.

سوال این بود: آیا اینکه خدا بر همه چیز عالم هست، برای ما انسان‌ها ایجاد جبر نمی‌کند؟ مثلا اینکه خدا از کشته شدن پسر پیامبرقبل از به دنیا آمدن ایشان خبر داده اند آیا جبری بر انسان‌ها نیست؟

دو نکته‌ای که برای من جدید بود مختصرش این می‌شود:

یک. اولا ما که از علم خدا خبر نداریم! مثلا آن شخض معروفی که می‌گوید من شراب می‌خورم چون اگر نخورم علم خدا جهل می‌شود ... از کجا می‌داند که علم خدا چیست؟ 

دو. اگر جبر بود علم خدا عظمتی نداشت! علمی موجب خضوع می‌شود که در عین اختیار بتواند چه می‌شود! 

مثلا دکتری که آمپول بیهوشی زده به بیمارش بگوید بیمار تا پنج دقیقه دیگر بیهوش می‌شود هنری نکرده! اما کسی که مثلا بتواند بگوید وقتی پشه‌ای به سمت شما می‌اید و شما دستتان را تکان می‌دهد به کدام جهت حرکت می‌کند. علمش خضوع آور است چرا که و پشه به بی‌نهایت جهت می‌توانسته حرکت کند.

علم خدا خضوع آور است و روایاتی پیرامون این داریم که ملائکه به خاطر علم خدا خضوع و خشوع‌شان بیش‌تر می‌شود.

حال و حوصلهٔ توضح بیش‌تر ندارم. اگر گیری برای‌تان پیش آمد نتوانستید جبر و اختیار را برای خودتان توجیه کنید لطفا گیرتان را بگویید.